Kwetsbare gezinnen met jonge kinderen helpen, met steun van vrijwilligers.
In 2018 startte Het Open Poortje, samen met de vijf gemeentes Schilde, Zandhoven, Zoersel, Wijnegem en Brecht een Domo-werking: Domo-Voorkempen.
Domo betekent ‘huis’ in het Esperanto en staat voor ‘Door Ondersteuning Mee Opvoeden’. Vanuit het idee dat solidariteit en sociale steun in onze samenleving misschien wel de meest beschermende factoren zijn voor een kwetsbaar gezin, ondersteunt één Domo-vrijwilliger langdurig één gezin.
Wil jij mee helpen om jonge gezinnen kansen te geven? Lees dan vooral verder en stel je kandidaat als vrijwilliger!
Kijk verder op de website van Domo
“Bij de eerste kennismaking wilden de 4 kinderen meteen naar de bib, ze waren bijzonder vrolijk. Alles leek goed te gaan. Pas na een tijdje kwamen de problemen naar boven: burenruzie en één van de jongens had het bijzonder moeilijk op school omdat hij ten onrechte in het bijzonder onderwijs zat, de mama vond haar weg niet in al de papieren of de juiste vrijetijdsbesteding voor de kinderen. Het is soms best vermoeiend en het cultuurverschil is enorm, maar ik krijg zoveel energie van hen! Bovendien merk ik hoe hard de mama, zelf analfabeet, werkt om haar kinderen alle kansen te bieden, ook als haar dochter wil voetballen – wat ze niet zo vanzelfsprekend vond. Ik ben blij dat ik haar daarin kan bijstaan en wegwijs kan maken.” Els, vrijwilligster
Welke gezinnen kan jij helpen?
Domo begeleidt kwetsbare gezinnen met kinderen tussen -9 maanden en 12 jaar. Vaak gaat het om gezinnen in armoede en/of sociaal isolement of gezinnen die het moeilijk hebben door een scheiding, ernstige ziekte, vluchtelingenproblematiek, werkloosheid of psychische problemen en daardoor in een zeer kwetsbare positie beland zijn.
De draagkracht in het gezin is vaak ontoereikend om de verschillende opvoedings- en levenstaken waar de gezinsleden voor staan, het hoofd te bieden. We merken dat er te weinig hulpbronnen zijn om moeilijkheden het hoofd te bieden en om volwaardig te participeren aan alle domeinen van de samenleving.
De ondersteuning gebeurt in een vrijwillige context, het gezin bevindt zich namelijk niet in een extreem problematische opvoedingssituatie. Het is dus preventief werken vanuit een open communiceren. De ondersteuning die het gezin nodig heeft, moet van die aard zijn dat ze kan verleend worden door een vrijwilliger als ‘goede vriend of buur’, niet als professionele hulpverlener.
“Het einde van de vakantie nadert en daar zijn de lijstjes weer. Naast de schoolboeken, moeten er nog een heleboel mappen, schriften en een rekenmachine gekocht worden. Anton beloofde me op zoek te gaan in het SPIT. Ik ben blij dat hij me hiermee kan helpen. Zelf begrijp ik niets van die ingewikkelde rekenmachines. Ze zijn ook zeer duur. Vandaag fietste hij met mij en de meisjes al een keertje naar school: langs een veilig pad dat we eigenlijk nog niet ontdekt hadden.” An, mama van 2 dochters
Hoe ga je als vrijwilliger te werk?
Domo-vrijwilligers gaan wekelijks een aantal uur langs bij een gezin: voor een babbel bij een tas koffie, samen een taart bakken, een uitstap naar een speeltuin, met de kinderen een gezelschapsspel spelen, wat hulp bij het papierwerk, een verhaal voorlezen aan de kinderen, huiswerkbegeleiding, wat sporten in een park of zoeken naar een passend vrijetijdsaanbod voor de kinderen. Sommige vrijwilligers begeleiden ouders bij een oudercontact of bezoek aan de dokter, anderen wijzen vooral de weg naar de juiste hulpverlening. Domo kiest voor preventie door presentie, door echt aanwezig te zijn.
Door de langdurige aanwezigheid van één vrijwilliger in één gezin wordt voorkomen dat kleinere alledaagse vragen of moeilijkheden uitgroeien tot onoverkomelijke problemen. Voor Domo zijn de ouders de belangrijkste partners in de opvoeding. De actieve steun, het inzetten op het sterker maken van de draagkracht, het doorbreken van sociaal isolement en het bevestigen van de ouders in hun opvoedende rol, verhogen de veerkracht en toekomstkansen voor alle gezinsleden.
Zowel de vrijwilliger als het gezin staan op een ongedwongen, zelfgekozen manier in relatie tot elkaar. Als het klikt, klikt het.
Als dit niet het geval is, dan wordt er gekeken of een gezin gebaat is met een andere vrijwilliger (ouder of jonger, man of vrouw, sportief of niet,…).
De ongedwongen keuze van een gezin om Domo-ondersteuning te krijgen, zorgt voor een vertrouwensband met de vrijwilliger. Doordat ook de vrijwilliger de keuze maakt om met dit gezin een stukje levensweg te bewandelen, ontstaat er een vorm van ‘gelijkwaardigheid en wederkerigheid’ in de relatie tussen vrijwilliger en gezin. De vrijwilliger voelt de noden van het gezin aan en beantwoordt deze in de thuiscontext. Zo ontstaat er zorg op maat.
Voor Claudine is het moeilijk te aarden op de plek waar ze woont: ze spreekt Frans, heeft amper sociale contacten, ontvangt een leefloon. Intussen volgt ze een opleiding bij de VDAB. “Het zou voor mij makkelijker zijn in Brussel: daar zijn goedkopere winkels, ik ken er mensen, mijn kinderen worden er minder aangekeken omdat ze zwart zijn en ik spreek de taal. Maar daar is geen Domo. Zowel van Domo, als van de school van de kinderen ervaar ik veel steun. Alleen al het gevoel dat ik iemand kan bellen als het niet gaat. Ik blijf vechten en hoop echt dat mijn situatie er binnen enkele jaren helemaal anders uit ziet.”
Er worden geen meetbare, te realiseren doelstellingen en termijnen vooropgesteld: er is aandacht voor alle opportuniteiten die zich aandienen om de draagkracht en weerbaarheid van het gezin te verhogen. De vrijwilligers van Domo zijn geen hulpverleners. Ze gaan aan huis om het leven van de bewoners te verrijken, op te bouwen en er uit te halen wat er in zit. Er is geen resultaatsverbintenis aan gekoppeld, enkel een engagementsverbintenis.
Domo-vrijwilligers doen dus niet zomaar wat. It takes a village to raise a child. Vanuit die solidariteit met kwetsbare gezinnen en door de lange inzet, kunnen gezinnen weer ademruimte krijgen.
De vrijwilligers worden door een lokale Domo-coördinator begeleid en ondersteund. Maandelijks of om de 2 maand kunnen vrijwilligers elkaar ontmoeten om anoniem ervaringen uit te wisselen en vorming te krijgen. Daarnaast kunnen ze met specifieke vragen terecht bij de coördinator.
En dan is er nog volgende vraag: “Maar heeft deze welstellende regio eigenlijk wel kwetsbare gezinnen?”
Alleen al het aantal kinderen (tussen 0-12 jaar) die in de 5 genoemde gemeentes in armoede opgroeien, is hoger dan 300. Dat is een volledige school met een twaalftal klassen. We richten ons niet enkel tot wie in armoede opgroeit. Soms kunnen bemiddelde gezinnen ook al kwetsbaar zijn doordat een moeder of vader er (vaak) alleen voor staat.
Misschien wil jij wel mee helpen om deze kinderen mee kansen te geven? We richten ons naar gezinnen uit de vijf vermelde gemeentes, maar vrijwilligers mogen ook buiten deze gemeentes wonen!
Wil je meer weten?
Neem contact op met:
joyce@domovoorkempen.be - 0499 64 46 78
marijke@domovoorkempen.be - 0499 90 89 44
Of neem een kijkje op www.domovlaanderen.be.
